seinvlaggen

Het gebruik van seinvlaggen hebben we vooral te danken aan de Britse marineofficier Frederick Marryat, geboren in 1792. Hij liep in zijn jonge jaren meerdere keren weg van huis, om zich reeds op 14-jarige leeftijd in te schepen in het fregat HMS Imperieuse. Hij moet heldhaftige genen gehad hebben, want zijn leven als zeeman in de jaren die volgden, zou gekenmerkt worden door het redden van overboord geslagen bemanningsleden en van een schip door het eigenhandig kappen van een ra in een storm.
Toen hij genoeg had van de actie, zette hij zich als wetenschapper in om het leven aan boord van schepen te verbeteren. Een van zijn eerste prestaties was de uitvinding van een reddingsboot – misschien gelouterd door die keren dat hij in het water was gesprongen om iemand daaruit te halen? Hij verdiende er een gouden medaille mee en de bijnaam Lifeboat. Daarnaast ontwikkelde hij in 1817 een systeem van communicatie door middel van seinvlaggen. Er al wel eerder systemen in gebruik, maar die waren beperkt in ‘taal’ en dus relatief primitief. Zo waren er in 1653 instructies voor seingebruik opgesteld door de Britse marine. Deze werden in 1790 gevolgd door een nieuwe variant die bedacht was door Lord Howe en bestond uit cijfers in plaats van volledige woorden. In 1799 werd daar een lijst aan toegevoegd met betekenissen van 2994 codes. Lord Nelson liet hierop gebaseerd het bericht ‘Engeland verwacht dat iedere man zijn plicht doet’ in de mast van zijn HMS Victory hijsen tijdens de beroemd geworden slag bij Trafalgar.
Het systeem van seinvlaggen dat vanaf 1817 bekend zou worden als Marryat’s Code of Signals, zou echter de standaard worden. Het moest gebruikt worden met zes verschillende codeboeken, die betekenissen aan de vlaggen gaven over mensen, schepen, havens, riffen, kusten, vuurtorens en ook begrippen en zelfs hele zinnen. Het systeem beviel zo goed dat het in 1854 werd gepromoveerd naar The Universal Code of Signals for the Mercantile Marine of All Nations. In 1965 werd daarvan het Internationaal Seinboek afgeleid, dat nu nog steeds in gebruik is.

Dit is een tekstfragment uit het boek ‘100 Maritieme Uitvindingen – van Astronavigatie tot Zeemansgraf‘.